Afkolven van moedermelk
Redenen om te kolven
Soms doen zich situaties voor waarin het nodig is om moedermelk af te kolven, óf om ervoor te zorgen dat de voeding op gang kan komen óf om de productie in stand te houden.
Redenen om af te kolven:
• uw baby is te vroeg geboren en/of te klein en kan nog niet aan de borst drinken
• uw baby is ziek en mag of wil niet aan de borst drinken
• uw baby zuigt niet goed of wil niet voldoende aan de borst drinken
• u kunt uw baby niet voldoende aanleggen
• er is extra stimulans van de moedermelkproductie nodig
• u moet een operatie onder narcose ondergaan
• u moet tijdelijk medicijnen gebruiken die terechtkomen in de moedermelk
• ernstige stuwing
• u gaat weer werken.
Starten met kolven
Voor het op gang brengen en houden van een goede melkproductie is het
belangrijk dat u vlak na de geboorte begint met kolven. Als de baby niet goed
drinkt en daarom bijvoeding krijgt, moet dit liefst binnen 6 uur na de geboorte
gebeuren. Bij bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld na een keizersnede of een zware
bevalling kan iets langer gewacht worden met de eerste keer kolven.
Hygiëne
Een goede hygiëne is erg belangrijk bij het kolven.
• Was altijd uw handen voordat u gaat kolven.
• Zorg voor schone borsten. Eenmaal per dag wassen met lauw water is voldoende. Teveel ‘boenen’ verwijdert de beschermlaag van de huid.
• Zorg voor een schone kolf en steriele flesjes.
Verschillende kolven
U kunt kiezen voor verschillende kolven.
Handkolven zijn vooral geschikt als u kleinere hoeveelheden kolft of slechts af
en toe kolft. Als u langere tijd gaat kolven, is het gebruik van een elektrische kolf aan te
raden. Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis stellen wij een elektrische kolf beschikbaar.
Voorbereiding op het afkolven
Als het noodzakelijk is om melk af te kolven, is het goed het volgende te weten:
• Afkolven is een vaardigheid die u moet leren.
• Het is nodig rustig te beginnen om de tepels geleidelijk te laten wennen aan het kolven.
• Het is normaal dat er in het begin niet meer dan enkele druppels melk uit de borst komen.
• De hoeveelheid afgekolfde melk kan wisselend zijn.
• Net zoals het vaker voeden van uw kindje, kan het vaker afkolven de melkproductie opvoeren.
• Ook ’s nachts een keer kolven helpt de productie te verhogen. Dit zou goed kunnen na een toiletbezoek.
Een rustige omgeving, aangename temperatuur, een gemakkelijke stoel of bed dicht bij uw kindje bevorderen het resultaat van het afkolven. Is uw kindje niet in de buurt, denk dan aan hem/haar of kijk naar zijn/haar foto.
Wat hebt u nodig?
• elektrisch kolfapparaat met 2 kolfsetjes
• gesteriliseerde flesjes
• schone katoenen luier of doek
• stickers en pen
• schoon zoogkompres.
De werkwijze
Zorg dat de tepelhof en de rand van het kolfsetje droog zijn, zodat er geen lucht aangezogen kan worden.
• Plaats de trechtermond van de kolf op de borst zodanig dat de tepel precies
in het midden zit.
• Start het kolfapparaat en stel dit in op de stimulatiefase. Het kolfapparaat begint te kolven met een snelle frequentie en een lage zuigkracht. Na 2 minuten gaat dit automatisch over in de afkolffase. Op deze manier bootst u de natuurlijke situatie na. Als de toeschietreflex nog niet is opgetreden,
activeer dan de stimulatiefase opnieuw.
• In de afkolffase kolft het apparaat met een langzamer ritme en hogere
zuigkracht. Voer de zuigkracht op naar uw eigen gevoel. De productie
neemt niet extra toe bij maximale zuigkracht. Deze veroorzaakt eerder
beschadiging van borstweefsel.
• Kolven mag geen pijn doen. Als dit wel zo is, dient u de zuigkracht van de
kolf zachter te zetten of te kijken of de kolf scheef geplaatst is. Ook kan de
maat van kolfschelp te klein zijn. Vraag dan aan de lactatiekundige om
advies.
• Voor alles geldt: u kunt zelf het beste aangeven wat u kunt verdragen. Durf
gerust te vertrouwen op uw eigen lichaam.
Verschillende manieren van kolven
U kunt per keer één borst of twee borsten tegelijk kolven. Het voordeel van dubbelzijdig kolven is dat het tijd bespaart en meer melk oplevert dan enkelzijdig kolven.
Dubbelzijdig kolven
Er zijn verschillende kolfmanieren om tijdens de eerste dagen de voeding op gang te brengen. Het dubbelzijdig kolven vraagt enige oefening, maar heeft wel de voorkeur. Kolf beide borsten tegelijk gedurende 10 minuten. Gebruik hiervoor 2 kolfsetjes. Je kunt ook een goedkope kolfapparaat kopen hiervoor.
Enkelzijdig kolven
Start met kolven in een opbouwend schema:
Elke borst wordt in drie fasen, in totaal 15 minuten gestimuleerd. Kolf beide borsten achtereenvolgens eerst 3 minuten, daarna 5 en tenslotte 7 minuten. Kolf beide borsten apart gedurende 10 tot 15 minuten ieder. Dit schema geldt totdat de melkproductie op gang is gekomen. Dit kunt u zien aan de voeding die in straaltjes uit de borst komt. Het is belangrijk de borst te kolven tot er bijna geen melk meer uitkomt: de straaltjes worden weer druppeltjes. Hierna kunt u het beste nog 2 minuten doorgaan om de calorierijke achtermelk op te vangen.
Als de melkproductie goed op gang is, kolft u tot de borst zo goed als leeg is. Het is niet mogelijk hier een tijdschema voor te geven, omdat niet iedereen dezelfde hoeveelheid melk produceert.